KUŞ GRİBİ İNSANA NASIL BULAŞIR?
H5N1
virusunun insana bulaşarak hastalık oluşturma riski düşüktür. İnsana
bulaşma, hasta hayvanlarla doğrudan temas, virus içeren enfeksiyöz
damlacıkların solunması, virüslerin bulaştığı araç-gereçle temastan
sonra ellerin yıkanmadan ağız-burun veya gözlere teması sonucu
olabilir. İnsandan insana bulaşma kuramsal olarak mümkündür, ama
geçerli bir bulaşma yolu değildir.
İNSANDA HASTALIĞIN KLİNİK BELİRTİLERİ NELERDİR?
En
önemli belirtiler 38 C’yi aşan yüksek ateş ve kuru öksürüktür. İshal
olabilir. Hastalık, hiçbir belirti vermeden ayakta da geçirilebilir.
Hastaneye yatmayı gerektirecek kadar ağır seyreden vakalarda solunum
yetmezliği ile ölüm oranı yüksektir.
NASIL TANI KOYULUR?
İnsanda
hastalığın tanısı, boğaz sürüntüsü örneklerinde virusun veya
antijenlerinin tesbit edilmesiyle koyulur. Ateşe rağmen kanda lökosit
(özellikle lenfosit) ve trombosit sayısının düşük olması tanıda yol
gösterici olabilir. Akciğer filminde viral zatüreyi düşündürecek
bulgular görülür.
NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Henüz hastalığın tam etkin bir tedavi ya da aşısı bulunmadı.
HASTALIKTAN KORUNMAK İÇİN NE YAPMALI?
Hasta
hayvanlarla veya H5N1 virusu ile enfekte olduğu saptanmış insanlarla
temas öyküsü veya kuşkusu olanların el hijyenine dikkat etmeleri, hasta
kişinin kullandığı tabak, çatal ve kaşık gibi eşyalarının ortak
kullanılmaması, yüzyüze yakın temastan kaçınılması ve bakım veren
kişinin maske kullanması önerilir. Bir hafta süreyle günde 2 kez
ateşini ölçmesi, 38 C’yi aşan ateşle birlikte öksürük, ishal, nefes
darlığı gibi belirtiler ortaya çıkarsa 7-10 gün süreyle ilaç tedavisine
başlanması önerilir. İnsanlarda kullanılabilecek etkili bir aşı yoktur.
Ölü ve canlı virüslerde aşı çalışmaları devam etmektedir. Halen grip
aşısı olarak uyguladığımız aşı kuş gribine karşı koruma sağlamaz; ama
bu aşının insanlarda hastalık yapan diğer grip viruslarına karşı etkili
koruma sağladığı unutulmamalı ve aşıdan kaçınılmamalıdır.
Kuş
gribinin bulunduğu bölgelere seyahata edecek kişilere en az 2 hafta
önce aşı yapılmalıdır. Tavuk, ördek gibi kümes hayvanlarından uzak
durması önerilir. Pişiren kişilerin de işlem sonrası elleri mutlaka
yıkaması gerekir. Seyahat eden kişi seyahatten döndükten sonraki 10 gün
içinde ateşlenirse ve solunum belirtileri oluşursa gecikmeden bir
Enfeksiyon Hastalıkları uzmanına başvurmalıdır.